مقدمه:
شیرآلات استیل صنعتی ابزاری هستند که در صنعت با توجه به موقعيت و نحوه عمل آنها مورد استفاده قرار می گيرند. مهم ترين استفاده آن ها قطع يا ايجاد جريان سيال در درون لوله می باشد .يک شير ايده ال آن است که سيال را با کم ترين مقاومت و ايجاد کم ترين افت فشار از خود عبور دهد .به بيان ديگر در وقت لازم از عبور سيال به هر صورت از داخل خود جلوگيری کند. گاهی اوقات برای تنظيم جريان سيال نيز مورد استفاده قرار می گيرند که اين عمل با تغيير مسير حرکت و اندکی مقاومت صورت می پذيرد.شيرها انواع مختلف و موارد استفاده متنوعی دارند که در اين مقاله به معرفی آنها و نحوه کارکرد آن ها وهم چنين تعمير و نگهداری آنها می پردازيم.
انواع شیرآلات استیل صنعتی و کاربرد آن ها
شیر دروازه ای:
عمل اصلي اين شير در حقيقت قطع کامل و يا ايجاد ارتباط بين دو جريان سيال مي باشد. اين بدان معناست که اين نوع شيرها يا بايستي کاملا بسته باشند یا به صورت نيمه باز نمي توان از آن ها استفاده کرد. همينطور که از نام اين شير مشخص است به کمک دروازه اي که در مسير حرکت سيال قابل تغيير مکان دادن مي باشد عمل مي نمايد که در اين دروازه به صورت عمودي در مسير جريان حرکت کرده و در مورد لزوم جريان را قطع و يا بر قرار مي کند.
اين شير خود در نمونه هاي مختلف و با اندازه هاي مختلف موجود مي باشد. در مورد اين نوع شيرها ذكر اين نكته لازم است كه همگي داراي اجزاي يكسان مي باشند كه با توجه به مدل هاي مختلف از نظر نوع شركت سازنده با يكديگر تفاوت جزئي دارند ولي نكته اي را كه بايستي بدان توجه نمود اين است كه بطور كلي تمامي شيرها داراي مكانيزم يكسان بوده كه فقط از لحاظ ساختماني با يكديگر تفاوت دارند.
شیر توپی:
از نظر كاربردی این شير كم و بيش مانند شير دروازه اي بوده ليكن به جاي صفحه اي كه در مسير جريان سيال هست، اين عمل بوسيله جسم كروي شكل كه دروسط آن مجرائي موجود است انجام مي گيرد. در زمان باز بودن، مجراي مذكور در مسير حركت سيال واقع مي گردد و در زمان بسته بودن، طرف ديگرجسم محل عبور سيال را مسدود مي نمايد. اين شير از نظر ساختمان آسان تر واز نظر قيمت ارزان تر از نمونه هاي ديگر شيرها مي باشد.
اين نوع شيرها كاربرد زيادي در صنعت دارند و براي كنترل بسياري از سیالات مانند گازها وروغن مورد استفاده قرار مي گيرند. ولي بيشتر در سر راه لوله هاي هوا، گاز، مواد خورنده و پودر خشك قرار مي گيرند. اين شير كم تر درمحل خود محكم مي شود و افت فشاركمي ايجاد مي نمايد وبه راحتي قابل تعمير مي باشد. برخالف شير دروازه اي كه وقتي نيمه بازاست سيال به صورت مستقيم حركت مي كند در اين حالت اگر شير نيمه باز باشد حركت سيال به صورت مستقيم نيست.
شیر ساچمه ای:
اين نوع شير به خصوص در محل هايي كه لوله هاي مسيرجريان كوچك هستند و لازم است دبي تحت تنظيم وكنترل باشد مورد استفاده قرارمي گيرند. مسيرحركت سيال درداخل شير به طور مستقيم نيست و شايد به همين علت مقاومت بيشتري در مقابل جريان از خود نشان مي دهد كه خود باعث تنظيم جريان مي گردد.
اين شير طوري طراحي شده كه باعث تغيير جهت جريان سيال كه از شيرعبور مي كند مي شود و درحقيقت حركت يك ديسك كه در مسير جريان واقع مي شود عمل بازوبسته نمودن را انجام مي دهد. دراين نوع شير چون بندآور و نشيمنگاه آن طوري طراحي شده كه به طور سريع روي هم قرار مي گيرند، بنابراين وسيله مناسبي است براي جريان هایی كه مرتب باز وبسته مي شوند.
علاوه بر اين هرگاه نیاز باشد فشار سيال را در طول مسير كم كنند از شير ساچمه اي استفاده مي كنند.در شير ساچمه اي مسير سيال به اندازه 90 درجه انحراف پيدا كرده وسپس با يك انحراف 90 درجه اي ديگر در مسير خود جريان مي يابد كه اين انحراف باعث افت فشار مي گردد. نوع زاويه اي آن نيزدرجاهايي كه كه به علت كمبود فضا نمي توان از زانويي استفاده كرد كاربرد دارد.
شیر یک طرفه:
همان طور كه از اسم این شیر مشخص است، از باز پس زدن جريان در يك لوله جلوگيري مي نمايد و به عبارت ديگر سيال فقط از یک طرف آن مي تواند وارد شود و زماني كه در يك مسير قرار دارد جريان سيال از طريق برعكس آن غير ممكن است. به همين علت اگر در محلي قرار دارد و مي خواهيم جريان را در مسيرمخالف عادي خود عبور دهيم بايستي اين شير را برعكس نمائيم ويا اين كه داخل آن را در آوريم كه در اين صورت حالت شير يك طرفه را از دست خواهد داد.شيرهاي يك طرفه در دو طرح اساسي به نام شير يك طرفه لولایی و شير يک طرفه فشاري ساخته مي شود كه در ادامه به توضيح آن ها مي پردازيم.
شیر یک طرفه لولایی:
اين شير كه مصرف بيشتري دارد داراي بدنه و درپوش مي باشد كه درون آن ديسكي كه ممكن است يكي يا دوتايي باشد به وسيله پين مخصوصي به بدنه لولا شده و آويزان مي باشد. البته در نوع دو تايي آن اين پين بين دو ديسك قرار دارد. جريان سيال درموقع ورود ديسك را به طرف مسير خود بلند كرده و ازاطراف آن عبورمي كند و درموقع قطع جريان دسيك به نشيمنگاه چسبيده واجازه برگشت به سيال را نمي دهد.
شیر یک طرفه فشاری:
در اين نوع شير يك طرفه جريان سيال باعث بازشدن شير شده و برگشت جريان باعث بسته شدن شير مي گردد. از انواع شيرهاي يك طرفه فشاري مي توان شير يك طرفه پيستوني وشير يك طرفه كروي را نام برد.
شیر پروانه ای:
يكي ديگر ازانواع شیرآلات استیل صنعتی شير پروانه اي است كه داراي ساختماني ساده و بهترين نوع شير براي جريان هاي زياد است. بند آور آن به صورت صفحه دايره اي شكل است كه از بالا به ساقه و دسته شير متصل است و از پائين به وسيله يک پاشنه به بدنه وصل شده است. به طوري كه بند آور مي تواند حول اين پاشنه حركت كرده و جريان سيال را قطع و يا از شير عبور دهد. زمانی که بند آور موازي جريان قرار مي گيرد حداكثر مقدار سيال از شير عبور مي كند. بهره برداري از شيرهاي پروانه اي بزرگ به وسيله نيروي برق و استفاده از چرخ دنده ها و يا هيدروليك صورت مي گيرد.
شیر ایمنی:
همان طور كه از نام اين شير مشخص است جهت ايمن ساختن لوله ها و دستگاه هاي داراي فشار به كار مي رود. داراي انواع و اقسام گوناگوني بوده و مي توان گفت كه متنوع ترين نوع شيرآلات استیل صنعتی شيرهای ايمني هستند.
اين شير قابل تنظيم بوده و با توجه به فشار جاري سيال داخل آن تنظيم مي گردند. بدان معني كه هرگاه فشار جريان بيش از فشار تنظيمي بر روي شير باشد شير به صورت اتوماتيک جريان را قطع مي كند و از طرف ديگر اگر فشار جريان كمتر از حداقل فشار تنطيمي برروي شير باشد باز هم جريان را قطع خواهد كرد. به همين علت در مسير عبور سيالي كه تغييرات فشار ناگهاني در آن محتمل است از وجود اين شير استفاده مي گردد.
نحوه انتخاب شیرآلات استیل صنعتی
با پيشرفت صنعت و ازدياد مصرف شيرآلات استیل صنعتی كارخانجات سازنده نيز افزايش يافته و كوشش سازندگان براي مرغوبي جنس و قيمت كم، باعث شده است كه شيرهاي بسيار مختلفي همان طور كه ديده شده است طراحي و ساخته شود. در نتيجه انتخاب نوع شير براي كار مخصوص احتياج به مطالعات بيشتري دارد. براي انتخاب شيرآلات که هر کدام براي كارهای مختلف به کار می روند عوامل زير را مي بايد در نظر گرفت جهت خرید ورق استیل و لوله استیل با بهتاک تماس بگیرید
کارآیی شیرآلات استیل صنعتی
قبل از هر چيز ابتدا بايد تعيين كرد كه شير براي چه عملي مي بايست به كار رود. با اين معلومات ٢٩درصد كار را انجام داده ايم زيرا كليه شيرها به طبقه از نظر مناسب بودن براي كار مخصوصي به كار مي روند.
1. اگر سرويس بازو بسته شدن كامل لازم باشد می توان از شيرهاي دروازه اي استفاده کرد.
2. اگر براي تنظيم جريان سيال شير لازم باشد، شيرهاي ساچمه ای و پروانه ای بسیار مناسب هستند.
3. براي جلوگيري از برگشت سيال شيرآلات استیل صنعتی یک طرفه مورد استفاده قرار می گیرند.
4. جهت تنظيم فشار سيال و ايمن نمودن مسير از شيرهای ایمنی استفاده می شود.
مشخصات سیال
اصولا شيرآلات استیل صنعتی را مي توان براي كنترل مواد مختلفي نظير پودرها، مايعات غليظ ، گازها، آب، مواد شيميايي، نفت، بخار و ... به كار برد و مشخصات سيال مي تواند راهنماي خوبي از لحاظ نوع شير و جنس آن از لحاظ تماس با سيال باشد.
افت فشار سیستم
چون افت فشار سيال براي هر شير مختلف است در نتيجه افت فشار موجود در سيستم نيز براي انتخاب شير الزامی است.
جنس ساختمان شیر
بدنه، ميله، ديسك ونشيمنگاه شير از اجناس مختلفي ساخته مي شوند كه هر كدام براي سرويس معيني مناسب است. فلزاتي كه به طور معمول براي ساختمان شيرمصرف مي شوند عبارتند از:
1. چدن
2. برنج
3. برنز
4. فوالد
5. مس
6. نيكل و يا پالستيك
7. سراميك
8. گرافيت
اندازه شیر
اندازه شير گاهي در انتخاب شيرآلات استیل صنعتی بسيار مؤثر است. به عنوان مثال اگر شير بسيار بزرگي براي كنترل مايع نیاز باشد شير پروانه اي برشير ساچمه اي ترجيح داده مي شود. به علاوه جنس شيرها نيز براي اندازه های مختلف تغيير مي كنند.
ضریب شیر و مقدار جریان شیرآلات استیل صنعتی
ضريب شير يكي ازمشخصات ديگرجهت اندازه گيري مقدارجريان و افت فشاردر سيستم مي باشد كه براي انتخاب شير بسيار مهم مي باشد. ضريب شير گاهي اوقات عدد جريان ناميده مي شود. ضريب شير با تغيير سايز آن و مقدار باز بودن شير متناسب بوده و معمولا براساس باز بودن شير به صورت 100 درصد بيان مي شود.
روان کاری شیرآلات استیل صنعتی
یكي از مراحلي كه در تعمير و نگهداري شيرها بايستي مورد توجه قرار گيرد، روان كاري شيرها مي باشد كه اصولا هدف از روان كاري شيرها عملكرد آسان آن ها و جلوگيري از خوردگي و از بين رفتن شيرها مي باشد. چرا كه به دفعات اتفاق افتاده است كه شيرها در اثر عدم روان كاري كارآيي خود را از دست داده و فقط در حكم يک لوله رابط عمل مي كند كه اين بسيار خطرناك خواهد بود.
وقتي ما نياز داريم كه در مواقع اضطراري جريان را قطع كنيم و يا آن را برقرار سازيم مستلزم اين خواهد بود كه شير با توجه به اتصالات استیل متصل به راحتي باز و بسته شود. چرا كه شايد زمان كافي براي آن موجود نباشد كه ما از لوازم جانبي براي باز كردن يا بستن شير استفاده كنيم و به دليل عدم روان كاری موجب به وجود آمدن حادثه ای ناگوار در صنعت گرديم به همين جهت برنامه ای دوره ای برای روان كاری شيرها بايستي در نظر گرفته شود كه مي توان از آن ها به بازديدهاي ايمني ماهيانه كه واحدهاي عملياتي مختلف انجام مي دهند اشاره كرد.
آنچه درباره شیرآلات استیل باید بدانید!
در هنگام خرید شیرآلات استیل باید مواردی را مد نظر داشت که با همراهی آهنسنتر با این موضوعات بیشتر آشنا شوید. شیرآلات استیل از فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل ساخته شده اند که در برابر حرارت و هر نوع فشار از مقاومت بالا و بی نظیری برخوردار هستند. از ویژگی ها جنس استیل این است که در مقایسه با فلزات و آلیاژ ها از مقاومت و استحکام بسیار زیادی در کنار انعطاف و شکل پذیری بالایی برخوردار است. این نوع شیرآلات بسیار بادوام بوده و نسبت به نمونه های دیگر مقاومت بیشتری در برابر ساییدگی، خوردگی و زنگ زدگی برخوردار است. یکی از مواردی که در هنگام ساخت و خرید شیرآلات استیل وجود دارد این است که چرا برای ساخت این تجهیزات از آن استفاده نمی شود یکی از دلایل اصلی این امر .اکنش پذیری بالای آهن و عدم شکل پذیری مناسب آن است.
خرید شیرآلات استیل
کاربرد شیرآلات استیل چیست
این نوع شیرآلات به عنوان یکی از پرکاربرد ترین نمونه های تجهیزات تاسیساتی است که در صنایع مختلف به کار برده می شود. استفاده از شیرهای استیل در بیشتر صنایع متداول است به عنوان مثال می توانیم از آن ها در صنایع گاز و مایعات است. این تجهیزات در ساختمان سازی نیز بسیار کاربرد دارد. بیشترین کاربرد این نوع شیرآلات در صنایع ساختمانی و شیرآلات بهداشتی است. یکی از بیشترین کاربرد شیرآلات استیل در صنایع فشار قوی است که علت آن استحکام و دوام بالای این سازه ها است.